Joe Biden cảnh báo Tập Cận Bình về phản ứng dữ dội toàn cầu nếu Trung Quốc giúp Nga tấn công Ukraine

• Tổng thống Joe Biden đã nói chuyện với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình trong gần hai giờ đồng hồ vào sáng thứ Sáu, chủ yếu là về cuộc xâm lược Ukraine của Nga.
• Matxcơva đã yêu cầu Bắc Kinh hỗ trợ trong cuộc chiến và mục tiêu của Biden là giải thích cho Tập những hậu quả tiêu cực đang chờ đợi Trung Quốc nếu Tập đồng ý với yêu cầu.
• Biden và ông Tập đều đồng ý làm việc vì hòa bình ở Ukraine, nhưng bất đồng sâu sắc về việc ai chịu trách nhiệm cho cuộc xâm lược của Nga.
• Ông Tập cho rằng Hoa Kỳ đã cưỡng bức Putin – lặp lại một trong những điểm nói chuyện yêu thích của Matxcơva.

WASHINGTON – Tổng thống Joe Biden đã tổ chức một cuộc điện đàm kéo dài gần hai giờ vào sáng thứ Sáu với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình để thảo luận về cuộc xâm lược của Nga đối với Ukraine.

Cuộc gọi được coi là một phép thử quan trọng về việc liệu Biden có thể thuyết phục Trung Quốc đứng ngoài cuộc xung đột ở Ukraine và từ chối các yêu cầu viện trợ kinh tế hoặc quân sự của Nga hay không.

Cả Biden và Tập đều đồng ý về sự cần thiết phải thúc đẩy hòa bình và hỗ trợ đối phó với thảm họa nhân đạo do cuộc xâm lược gây ra. Nhưng họ bất đồng sâu sắc về việc ai phải chịu trách nhiệm cho những đau khổ ở Ukraine, với việc nhà lãnh đạo Trung Quốc từ chối quy trách nhiệm riêng cho Nga về cuộc xâm lược vô cớ.

Thay vào đó, các bản tin chính thức từ Bắc Kinh đã làm rõ rằng quan điểm của ông Tập là Mỹ và châu Âu đã kích động Tổng thống Nga Vladimir Putin tấn công Ukraine bằng cách mở rộng NATO sang Đông Âu.

Lời cảnh báo của Biden dành cho ông Tập

Trong cuộc gọi, Biden “đã mô tả những tác động và hậu quả nếu Trung Quốc cung cấp hỗ trợ vật chất cho Nga,” Nhà Trắng cho biết.

Các quan chức Lầu Năm Góc tuần trước cho biết Moscow đã yêu cầu Bắc Kinh hỗ trợ quân sự và kinh tế để tiến hành cuộc chiến chống Ukraine, và các báo cáo tình báo ban đầu cho thấy Trung Quốc đã đồng ý.

Sau cuộc gọi hôm thứ Sáu, các quan chức Trung Quốc và Mỹ đều không cho biết liệu Biden có thay đổi suy nghĩ của ông Tập về Nga theo bất kỳ cách nào hay không.

Nhà Trắng nhấn mạnh rằng mục tiêu của Biden chưa bao giờ là đảm bảo trực tiếp với ông Tập rằng Trung Quốc sẽ không giúp Nga, chỉ đơn thuần là làm rõ những lựa chọn mà Bắc Kinh phải đối mặt.

“Tổng thống thực sự đã đưa ra rất nhiều chi tiết phản ứng thống nhất, không chỉ từ các chính phủ trên toàn thế giới mà còn cả khu vực tư nhân, đối với sự xâm lược tàn bạo của Nga ở Ukraine,” một quan chức chính quyền cấp cao nói với các phóng viên vào chiều thứ Sáu.

Biden “nói rõ rằng có thể sẽ có hậu quả đối với những ai sẽ ủng hộ Nga vào thời điểm này”, quan chức giấu tên cho biết.

Quan điểm của Bắc Kinh về Ukraine

Theo bản tin từ Bộ Ngoại giao Trung Quốc, ông Tập nói với Biden rằng Hoa Kỳ và Trung Quốc đều có nghĩa vụ thúc đẩy hòa bình ở Ukraine.

“Cuộc khủng hoảng Ukraine không phải là điều chúng tôi muốn thấy,” ông Tập nói với Biden.

Nhưng ngay cả khi ông chỉ trích cái giá của con người trong cuộc xâm lược của Nga ở Ukraine, ông Tập vẫn từ chối đổ lỗi trực tiếp cho Putin hoặc Điện Kremlin về những gì đang xảy ra ở đó.

Thay vào đó, ông Tập gợi ý rằng chính châu Âu và Hoa Kỳ ép buộc Putin – lặp lại một trong những luận điệu nói chuyện yêu thích của Matxcơva.

Ông Tập nói với ông Biden: “Ai buộc chuông vào hổ thì phải tháo nó ra”.

Thành ngữ Trung Quốc là câu mà ông Tập đã sử dụng trước đây, có nghĩa là ai tạo ra vấn đề thì phải giải quyết. Theo quan điểm của ông Tập, Putin là con hổ và NATO đã đánh chuông.

Tuy nhiên, hiện tại, Trung Quốc cho biết ông Tập đã nói với Biden các ưu tiên cấp bách của họ là “giữ cho các cuộc đối thoại và đàm phán diễn ra, tránh thương vong cho dân thường, ngăn chặn một cuộc khủng hoảng nhân đạo và chấm dứt các hành động thù địch càng sớm càng tốt”.

Vì mục tiêu đó, Bắc Kinh “sẵn sàng cung cấp hỗ trợ nhân đạo hơn nữa cho Ukraine và các quốc gia bị ảnh hưởng khác”, thông báo của nhà nước cho biết.

Chính phủ Trung Quốc cho biết ông Tập cũng đã tham khảo “sáng kiến sáu điểm về tình hình nhân đạo ở Ukraine”, nhưng Bộ Ngoại giao không cung cấp chi tiết về những gì sẽ dẫn đến.

Tuy nhiên, việc Trung Quốc sẽ cung cấp hỗ trợ nhân đạo cho Ukraine là một dấu hiệu cho thấy, ít nhất là trên bề mặt, quan hệ đồng minh của ông Tập với đồng minh Putin có thể đang bị căng thẳng.

Sự cô lập của Nga

Người phát ngôn của cả chính phủ Nga và Trung Quốc đều công khai phủ nhận rằng Nga đã liên hệ với Trung Quốc để giúp đỡ tiến hành cuộc chiến chống Ukraine.

Tuy nhiên, các lệnh trừng phạt kinh tế chưa từng có của các thành viên NATO và các nước G-7 áp đặt lên Nga nhằm đáp trả cuộc xâm lược đã khiến Điện Kremlin bị cô lập và một số nhà phân tích cho rằng, họ tuyệt vọng về sự hỗ trợ tài chính và cung cấp quân sự.

Các quan chức quốc phòng cho biết Trung Quốc dường như sẵn sàng cung cấp vật tư quân sự cho Nga, nhưng cho đến nay có rất ít dấu hiệu cho thấy Trung Quốc sẽ công khai giúp Moscow né tránh các lệnh trừng phạt kinh tế.

Bắc Kinh không mấy quan tâm đến việc bị lôi kéo vào cuộc chiến kinh tế giữa Nga và phần còn lại của thế giới phát triển.

“Trung Quốc không phải là một bên của cuộc khủng hoảng và cũng không muốn các lệnh trừng phạt ảnh hưởng đến Trung Quốc”, Bộ trưởng Ngoại giao Vương Nghị cho biết trong cuộc điện đàm hôm thứ Hai với Ngoại trưởng Tây Ban Nha, Jose Manuel Albares.

Cuộc điện đàm giữa Biden và ông Tập bắt đầu sau 9 giờ sáng theo giờ miền Đông và kéo dài tới hai giờ. Đó là khoảng thời gian dài bất thường đối với một cuộc gọi tổng thống với nhà lãnh đạo của một đối thủ của Hoa Kỳ.

Tập và Biden “chia sẻ quan điểm rằng Trung Quốc và Mỹ cần tôn trọng lẫn nhau, cùng tồn tại trong hòa bình và tránh đối đầu, đồng thời hai bên cần tăng cường giao tiếp và đối thoại ở mọi cấp độ và mọi lĩnh vực”, bản tin của Trung Quốc cho biết.

(Theo CNBC)