Băng biển Bắc Cực đang suy giảm ở mức báo động. Một loại virus khổng lồ có thể ngăn chặn điều đó

Băng ở Bắc Cực đang giảm 13% mỗi thập kỷ, nhưng những loại virus khổng lồ mới được phát hiện có thể giúp làm chậm lại phần nào sự suy giảm.

Nghe có vẻ giống như một điều gì đó trong một bộ phim bom tấn khoa học viễn tưởng: những con virus khổng lồ đang sống ở vùng băng Bắc Cực. Nhưng trái đất không bị diệt vong – những tác nhân truyền nhiễm siêu lớn này thực sự có thể giúp làm chậm quá trình tan băng, giúp giảm bớt sự nóng lên toàn cầu.

Theo kết quả được công bố vào tháng 5 trên tạp chí Microbiome, các nhà nghiên cứu tại Đại học Aarhus của Đan Mạch đã phát hiện ra loại virus khổng lồ ở Greenland. Họ nghi ngờ rằng chúng có thể làm chậm sự phát triển của tảo tuyết đen – nguyên nhân góp phần làm tan băng.

Chính xác thì virus khổng lồ này là gì?

Virus thông thường nhỏ hơn vi khuẩn khoảng 1.000 lần, nhưng virus khổng lồ – được phát hiện lần đầu tiên ở đại dương vào năm 1981 – lớn hơn cả về kích thước và bộ gen. Chúng có thể phát triển tới 2,5 micromet, trong khi hầu hết vi khuẩn có kích thước khoảng 2 micromet.

Virus khổng lồ có khoảng 2,5 triệu chữ cái trong bộ gen của chúng (bộ vật liệu di truyền hoàn chỉnh trong cơ thể sinh vật, được lưu trữ trong DNA của nó) khiến chúng phức tạp hơn rất nhiều so với virus thông thường. Chẳng hạn, vi khuẩn (vi rút lây nhiễm vi khuẩn) chỉ có từ 100.000 đến 200.000.

Chúng đã được tìm thấy trong đại dương, đất và thậm chí cả con người, nhưng đây là lần đầu tiên những virus khổng lồ được phát hiện trong băng tuyết, chủ yếu là vi tảo sắc tố.

Vấn đề với tảo trên băng Bắc Cực là gì?

Bắc Cực tràn ngập sự sống, từ hải mã và gấu Bắc Cực đến chim, cá, sinh vật phù du – và tảo. Mỗi mùa xuân, được sưởi ấm bởi mặt trời, loài tảo này bắt đầu nở hoa, làm đen lớp băng nơi nó phát triển. Điều này làm giảm khả năng phản chiếu ánh nắng mặt trời của băng và làm tăng tốc độ tan băng.

Băng ở Bắc Cực đang giảm nhanh và vùng cực có thể hoàn toàn không còn băng vào năm 2040, lượng băng bị mất sẽ ảnh hưởng đến nhiệt độ toàn cầu, tạo ra thời tiết cực đoan, gây nguy hiểm cho cộng đồng ven biển, gây nguy hiểm cho sự ổn định lương thực, góp phần làm suy giảm động vật hoang dã và có nguy cơ giải phóng khí mê-tan từ lớp băng vĩnh cửu.

Vì sao việc phát hiện virus khổng lồ ở Bắc Cực lại quan trọng?

Nhóm nghiên cứu của Đại học Aarhus, dẫn đầu bởi Laura Perini từ Khoa Khoa học Môi trường, đã sàng lọc băng đen, tuyết đỏ và xanh lục của Bắc Cực (tất cả đều có đặc điểm là hàm lượng tảo cao), lõi băng và cryoconite (các lỗ do trầm tích tan chảy vào sông băng) để khám phá một hệ sinh thái thịnh vượng.

Cùng với tảo, các nhà khoa học đã xác định được vi khuẩn, nấm sợi, nấm men, sinh vật nguyên sinh (sinh vật không phải là động vật, thực vật trên cạn hoặc nấm) ăn tảo và các loại virus khổng lồ – mà họ nghi ngờ đã lây nhiễm vào tảo.

Perini giải thích: “Chúng tôi không biết nhiều về virus, nhưng tôi nghĩ chúng có thể hữu ích như một cách làm giảm bớt tình trạng băng tan do tảo nở hoa”. “Chúng tôi không thể liên kết chính xác vật chủ nào bị nhiễm virus khổng lồ. Một số trong số chúng có thể lây nhiễm cho sinh vật nguyên sinh trong khi số khác tấn công tảo tuyết. Đơn giản là chúng tôi chưa thể chắc chắn.”

Perini cho biết, một bài nghiên cứu khác của cùng nhóm sẽ được phát hành vào cuối năm nay, đề cập đến những loại virus khổng lồ lây nhiễm “vi tảo được nuôi trồng phát triển mạnh trên lớp băng bề mặt của dải băng Greenland”, Perini cho biết. “Chúng tôi đặc biệt tìm kiếm những loại virus khổng lồ đó bởi vì chúng tôi đang nghiên cứu các khả năng kiểm soát từ trên xuống đối với loài tảo có sắc tố đen nở trên lớp băng bề mặt của dải băng Greenland. Tiếp theo? Tôi đang tập trung vào nấm ký sinh, một khả năng khác có thể kiểm soát được các vi tảo này.”

(Theo Euronews)