Sự cố Nord Stream: Các vụ nổ được ghi lại trước khi phát hiện ra rò rỉ khí gas lớn

Các nhà địa chấn học đã ghi lại những gì họ nghĩ là các vụ nổ trước khi khí đốt bắt đầu tràn ra khỏi hai đường ống dẫn từ Nga sang Đức dưới Biển Baltic.

Theo Thủ tướng Đan Mạch, Mette Frederiksen, không rõ điều gì đã gây ra các vụ nổ nhưng chúng là kết quả của “các hành động có chủ ý”.

Người đồng cấp Ba Lan của cô, Mateusz Morawiecki, gọi đó là “một hành động phá hoại”.

Ủy ban EU Ursula von der Leyen đồng ý rằng rò rỉ là do phá hoại và cảnh báo về “phản ứng mạnh nhất có thể”.

Hai rò rỉ đã được phát hiện trên Nord Stream 1, mà Moscow đã đóng cửa vào đầu tháng này để trả đũa các lệnh trừng phạt của phương Tây đối với cuộc chiến của Nga ở Ukraine.

“Đây không phải là một vết nứt nhỏ. Đó là một lỗ hổng thực sự lớn”, Cơ quan Năng lượng Đan Mạch cho biết.

Một rò rỉ khác được phát hiện trên Nord Stream 2, đã bị đóng băng sau cuộc xâm lược của Nga vào Ukraine và chưa bao giờ đi vào hoạt động.

Cả hai đều ở gần đảo Bornholm của Đan Mạch.

Những hình ảnh và video do quân đội Đan Mạch công bố cho thấy một khu vực sủi bọt khí khổng lồ trên bề mặt biển Baltic. Vùng nhiễu động lớn nhất có đường kính hơn một km, quân đội cho biết, và vùng nhỏ nhất bao phủ khoảng 200 mét.

Mạng lưới địa chấn quốc gia Thụy Điển cho biết hai “vụ nổ có thể xảy ra” đã được ghi nhận tại khu vực rò rỉ khí đốt.

Vụ nô đầu tiên xảy ra lúc 2:03 vào thứ Hai, trước khi vụ nổ thứ hai lúc 19:03.

‘Khó có thể tưởng tượng đó là một sự trùng hợp ngẫu nhiên’

Trước đó, Frederiksen đã không đi xa như Morawiecki, thay vào đó bà nói rằng không thể loại trừ sự phá hoại.

Bà nói: “Vẫn còn quá sớm để kết luận, nhưng đó là một tình huống phi thường. “Có ba điểm rò rỉ, và do đó thật khó để tưởng tượng rằng những gì đang xảy ra là một sự trùng hợp.”

Bà đã có mặt ở Ba Lan để dự lễ khai trương Baltic Pipe, một tuyến đường hoàn toàn mới để vận chuyển khí đốt của Na Uy đến Đan Mạch và Ba Lan.

Nó đã được ca ngợi là chìa khóa để giảm bớt sự phụ thuộc của EU vào nhiên liệu hóa thạch của Nga.

“Hôm nay chúng tôi phải đối mặt với một hành động phá hoại, chúng tôi không biết tất cả chi tiết về những gì đã xảy ra, nhưng chúng tôi thấy rõ rằng đó là một hành động phá hoại, liên quan đến bước leo thang tiếp theo của tình hình ở Ukraine”, ông Morawiecki nói cùng với Frederiksen.

Thời điểm rò rỉ và buổi lễ công bố đã giúp thúc đẩy giả thuyết rằng đây là những cuộc tấn công có chủ ý.

“Rõ ràng đó là một vấn đề quân sự”, Michael Claesson, người đứng đầu các hoạt động chung của Lực lượng Vũ trang Thụy Điển, nói với nhật báo Thụy Điển Aftonbladet.

Vào thứ Tư, Bộ trưởng Quốc phòng Đan Mạch Morten Bodskov sẽ tới Brussels để gặp người đứng đầu NATO Jens Stoltenberg để thảo luận về vụ rò rỉ khí đốt.

Phản ững của các bên như thế nào?

Brussels đã lên án vụ rò rỉ là phá hoại và cảnh báo về hậu quả.

“Nói chuyện với Frederiksen [Thủ tướng Đan Mạch] về hành động phá hoại Nordstream”, người đứng đầu Ủy ban EU Ursula von der Leyen nói trên Twitter.

“Bất kỳ sự cố ý nào làm gián đoạn cơ sở hạ tầng năng lượng đang hoạt động của châu Âu là không thể chấp nhận được và sẽ dẫn đến phản ứng mạnh mẽ nhất có thể.”

EU cho biết trong một tuyên bố trước đó ngày hôm qua rằng rò rỉ khí đốt không ảnh hưởng đến an ninh nguồn cung của khối “tính đến thời điểm hiện tại”.

Tại Nga, phát ngôn viên Điện Kremlin Dmitry Peskov gọi thông tin này là “rất đáng lo ngại” và nói rằng không có lựa chọn nào “nên bị loại trừ ngay bây giờ”, bao gồm cả việc phá hoại.

“Đây là vấn đề liên quan đến an ninh năng lượng của toàn lục địa”, Peskov nói.

Hoa Kỳ thể hiện quan điểm về việc dấy lên bóng ma về một cuộc tấn công có chủ đích nhưng cẩn thận không đưa ra kết luận trong thời điểm hiện tại.

“Có những báo cáo ban đầu chỉ ra rằng đây có thể là kết quả của một cuộc tấn công hoặc một hình thức phá hoại nào đó, nhưng đây là những báo cáo ban đầu và chúng tôi chưa xác nhận điều đó”, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken cho biết tại một cuộc họp báo. “Nhưng nếu nó được xác nhận, điều đó rõ ràng không có lợi cho ai cả.”

Se video og fotos af gaslækagerne på Nord Stream 1 og 2-gasledningerne i Østersøen på https://t.co/pj96CN7CDB: https://t.co/7bgt8TljaH #dkforsvar pic.twitter.com/I1zEPaBLYO

— Forsvaret (@forsvaretdk) September 27, 2022

‘Thiệt hại chưa từng có’

Cả Nord Stream 1 và Nord Stream 2 hiện đều không mang dòng khí đốt đến Châu Âu, mặc dù một lượng nguồn cung cấp nhất định vẫn còn bên trong cơ sở hạ tầng.

Nguyên nhân đằng sau vụ rò rỉ không được làm rõ ngay lập tức nhưng thiệt hại có vẻ là đáng kể.

Nord Stream AG, tập đoàn chịu trách nhiệm về đường ống cho biết: “Thiệt hại xảy ra trong một ngày đồng thời tại ba tuyến ống ngoài khơi của hệ thống Nord Stream là chưa từng có”. “Không thể ước tính khung thời gian phục hồi cơ sở hạ tầng vận chuyển khí đốt cho đến nay.”

Sự cố rò rỉ đầu tiên, thông qua Nord Stream 2, được phát hiện vào tối thứ Hai tại đoạn Đan Mạch của đường ống dẫn trên Biển Baltic, xung quanh đảo Bornholm, sau một “đợt giảm áp suất lớn”.

Cơ quan Hàng hải Đan Mạch đã đưa ra cảnh báo hàng hải và thiết lập vùng cấm trong vòng 5 hải lý (khoảng 9 km) tính từ địa điểm này, cho rằng vụ rò rỉ có thể gây nguy hiểm cho giao thông hải quân.

Khí gas bị rò rỉ có thể gây ra những hậu quả về an toàn và sức khỏe cho du khách và bốc cháy trên mặt nước và trong không khí, gây ra các vụ nổ. Các nhà chức trách Đan Mạch lưu ý rằng tàu có thể mất sức nổi.

Chính phủ Đức đã liên hệ với Đan Mạch để xem xét vấn đề.

Vài giờ sau, hai lỗ rò rỉ được xác định trên các đoạn khác nhau của Nord Stream 1: một ở khu kinh tế Đan Mạch và một ở khu kinh tế Thụy Điển trên Biển Baltic.

Kristoffer Bötzauw, Giám đốc Cơ quan Năng lượng Đan Mạch, cho biết: “Sự cố vỡ đường ống dẫn khí là cực kỳ hiếm, và do đó chúng tôi thấy lý do để nâng cao mức độ chuẩn bị trước những sự cố mà chúng tôi đã thấy trong 24 giờ qua”.

Cơ quan này đã đặt ngành năng lượng của nước này vào tình trạng báo động “da cam”, mức cao thứ hai, và kêu gọi các công ty đảm bảo an ninh xung quanh các cơ sở của họ.

Thụy Điển cũng đưa ra cảnh báo hàng hải, yêu cầu các tàu thuyền giữ “khoảng cách an toàn” trong bán kính năm hải lý.

Cơ quan Hàng hải Thụy Điển cũng gửi cảnh báo cho máy bay, đưa ra độ cao an toàn 1.000m so với các khu vực liên quan.

Đức cũng áp dụng các biện pháp phòng ngừa không kém.

“Chúng tôi vẫn chưa rõ nguyên nhân và sự thật chính xác”, người phát ngôn của Bộ kinh tế và hành động khí hậu liên bang Đức nói với Euronews. “Một khu vực cấm bay đã được thiết lập xung quanh khu vực vì lý do an ninh – khu vực này bị đóng cửa để vận chuyển.”

Với chiều dài 1.200 km, Nord Stream 1 có khả năng vận chuyển tới 170 triệu mét khối khí mỗi ngày (hoặc 55 tỷ mét khối mỗi năm). Nga đã bị cáo buộc thao túng nguồn cung cấp sau khi hứng chịu 6 đợt trừng phạt của EU do hậu quả của cuộc chiến Ukraine. Dòng chảy đạt 20% công suất tối đa vào mùa hè trước khi đường ống ngừng hoạt động.

Nord Stream 2, được xây dựng song song với đường ống dẫn ban đầu, được cho là sẽ tăng gấp đôi tổng công suất lên 110 tỷ mét khối hàng năm, nhưng dự án vấp phải sự chỉ trích gay gắt từ Ba Lan, các nước Baltic và Ukraine, chưa bao giờ nhận được sự cho phép.

Simone Tagliapietra, một chuyên gia năng lượng tại Bruegel, cho biết: “Vụ phá hoại Nord Stream ngày nay là một lời nhắc nhở rõ ràng về việc cơ sở hạ tầng năng lượng của chúng ta phải đối mặt với rủi ro”.

“[Những rò rỉ] có thể là cách Nga tìm kiếm sự bất khả kháng và tránh phải trả nhiều tỷ thiệt hại cho các khách hàng cũ của mình.”

(Theo Euronews)