Thổ Nhĩ Kỳ từ bỏ ý kiến phản đối Phần Lan và Thuỵ Điển gia nhập NATO
Phần Lan và Thụy Điển đã đạt được thỏa thuận với Thổ Nhĩ Kỳ khi Ankara từ bỏ ý kiến phản đối việc hai nước Bắc Âu gia nhập NATO.
Trong một tuyên bố, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan cho biết ông đã có được “sự hợp tác đầy đủ” từ Phần Lan và Thụy Điển để chống lại các chiến binh PKK người Kurd và các đồng minh của họ, sau hơn ba giờ thảo luận hôm thứ Ba tại Madrid, bên lề hội nghị thượng đỉnh NATO.
Sau cuộc hội đàm, Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg cho biết “hiện chúng tôi đã có một thỏa thuận mở đường cho Phần Lan và Thụy Điển gia nhập NATO”.
Tổng thống Nga Vladimir Putin “đang có thêm NATO ở biên giới của mình”, người đứng đầu liên minh cho biết.
“Vì vậy, những gì ông ta nhận được trái ngược với những gì ông ta thực sự yêu cầu, và đó là NATO phải đóng cửa. Chúng tôi đang chứng minh rằng cánh cửa của NATO đang mở. Cánh cửa của NATO đang mở.”
“Kết quả của cuộc họp đó, các bộ trưởng ngoại giao của chúng tôi đã ký một bản ghi nhớ ba bên xác nhận rằng Thổ Nhĩ Kỳ sẽ tham dự Hội nghị thượng đỉnh Madrid trong tuần này ủng hộ lời mời của Phần Lan và Thụy Điển trở thành thành viên của NATO”, Tổng thống Phần Lan Sauli Niinistö cho biết trong một tuyên bố được đưa ra bởi văn phòng của ông ấy.
“Một bước về phía trước”, Niinistö sau đó đã viết trên tài khoản Twitter cá nhân của mình.
Key memorandum just reached between Sweden, Finland and Türkyie. Paves way for Swedish accession to NATO.
— SwedishPM (@SwedishPM) June 28, 2022
Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Phần Lan Antti Kaikkonen nói: “Hôm nay đã chứng kiến sức mạnh của ngoại giao và đàm phán”.
“Vẫn còn một chặng đường dài phía trước, nhưng chúng tôi sẽ đến đó”, ông nói thêm.
Thổ Nhĩ Kỳ đã nêu ra những vấn đề gì?
Thổ Nhĩ Kỳ đã đưa ra một danh sách rõ ràng về những bất bình với Phần Lan và Thụy Điển mà họ muốn được giải quyết trước khi đồng ý dỡ bỏ khối trở thành thành viên NATO.
Và có vẻ như hai quốc gia Bắc Âu đã nhượng bộ trước các yêu cầu của Thổ Nhĩ Kỳ, bao gồm việc ngăn chặn các hoạt động tuyển dụng, gây quỹ và tuyên truyền của nhóm PKK người Kurd.
Thổ Nhĩ Kỳ cũng muốn chính quyền Phần Lan và Thụy Điển dẫn độ hơn 30 người – một số bị cáo buộc là các nhà hoạt động PKK, trong khi những người khác bị cáo buộc là thành viên của cái gọi là phong trào Gülenist mà Erdogan tin rằng đứng sau nỗ lực lật đổ ông vào năm 2016.
Thổ Nhĩ Kỳ cho biết họ đã “có được những gì mình muốn” bao gồm “sự hợp tác đầy đủ […] trong cuộc chiến chống lại” các nhóm nổi dậy.
“Tất nhiên, Phần Lan và Thụy Điển sẵn sàng làm việc với Thổ Nhĩ Kỳ về các yêu cầu trục xuất hoặc dẫn độ đang chờ xử lý đối với các cá nhân bị nghi là khủng bố”, Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg cho biết.
“Nhưng đồng thời quá trình dẫn độ này sẽ diễn ra theo Công ước Châu Âu về Dẫn độ, ý tôi là, điều này tất nhiên, đối với pháp quyền, hệ thống pháp luật ở các quốc gia này.”
Cuộc thăm dò dư luận mới nhất ở Phần Lan, được công bố hôm thứ Hai, cho thấy không mấy mặn mà với những yêu cầu của Thổ Nhĩ Kỳ trước thềm hội nghị thượng đỉnh NATO.
Một cuộc khảo sát cho tờ báo Helsingin Sanomat cho thấy rõ ràng 70% người Phần Lan không nghĩ rằng nên có bất kỳ thay đổi nào về luật pháp, hoặc thay đổi về nguyên tắc để xoa dịu Thổ Nhĩ Kỳ.
Chỉ 14% cho rằng Phần Lan nên tuân theo các yêu cầu của Thổ Nhĩ Kỳ.
Lập trường cứng rắn nhất đối với Thổ Nhĩ Kỳ là do những người ủng hộ đảng Xanh và Liên minh Cánh tả đưa ra, trong khi những người ủng hộ Đảng Phần Lan cực hữu là những người sẵn sàng nhượng bộ nhất.
Cuộc thăm dò tương tự cho thấy 79% người Phần Lan hiện ủng hộ tư cách thành viên NATO – mức cao kỷ lục kể từ khi cuộc thăm dò lần đầu tiên bắt đầu về chủ đề này cách đây hơn hai thập kỷ – với 10% phản đối việc gia nhập NATO và 11% không chắc chắn.
(Theo Euronews/AP/AFP)
